Sau những trận cười nghiêng ngã, còn lại một mình, hôm ấy tự nhiên thấy chán ngán, và nhớ chuyện này của cụ Nguyễn Công Trứ:
CHE MIỆNG THẾ GIAN
Cuối
cùng Cụ Trứ cũng được về trí sĩ! Trước khi từ giã kinh thành Huế để về với quê
Hồng Lam non xanh nước biếc, Cụ ngất ngưởng ngồi trên cỗ xe bò cái kéo, cổ bò
lại đeo nhạc ngựa, long nhong đến từng nhà từ giã những người quen.
Khi
đến nhà Hà Tôn Quyền - vị đại thần trước kia đã từng dèm pha gây cho ông nhiều
bước thăng trầm lận đận, Nguyễn Công Trứ lấy một cái mo cau, chép một bài thơ
buộc vào phía sau đuôi bò, che... lại. Thiên hạ xúm lại xem, rúc rích cười
khiến họ Hà thêm tò mò. Nguyễn Công Trứ gạt mọi người và úp sấp mo cau lại. Hà
Tôn Quyền đòi coi cho kì được, sấn lại, lật ngửa tấm mo cau lên. Hoá ra trên mo
cau có bài thơ:
Xuống ngựa lên xe lọ tưởng nhàn
Lợm mùi giáng chức với thăng quan
Điền viên dạo chiếc xe bò... cái
Sẵn tấm mo che miệng thế gian.
Hà
Tôn Quyền đỏ ngay mặt, hiểu ra là Nguyễn Công Trứ xỏ mình, “miệng thế gian” hay
dèm pha có khác chi miệng họ Hà.
Về hưu nhưng cụ Thượng Trứ không ở lại làng Uy Viễn, mà vào ở một
cạnh ngôi chùa trên núi Cảm Sơn, thuộc xã Đại Nại gần tỉnh lị Hà Tĩnh bây giờ,
và thường cưỡi bò vàng đạc ngựa đi chơi đây đó. Người đời truyền tụng, để diễu
và răn dạy những kẻ hay đàm tiếu những chuyện thị phi ganh ghét, cụ viết thơ
lên chiếc mo cau rồi buộc sau đít bò. Có người còn nhớ hai câu sau:
Miệng
thế khó đem bưng nó lại.
Lòng
mình chưa dễ bóc ai coi.
Thiên
hạ thấy vậy lại đua nhau bàn tán, kẻ bảo Cụ chán đời, người bảo Cụ ngạo thế; Cụ
chỉ ngất ngưởng cười, nghêu ngao thơ, bất tận chơi mà chẳng bận lòng.
